Met de komst van september, de "Trygitis", zoals deze maand in onze volkscultuur wordt genoemd, begint het proces van de druivenoogst. "Zomer – oogst – oorlog" zeiden de oude wijnboeren, om de grote inspanning en de gezamenlijke inzet van het hele gezin te benadrukken, nodig om een van de meest veeleisende landbouwtaken van het jaar tot een goed einde te brengen.
Tradities van de oogst
Een echte ceremonie, zoals de oogst, kon niet zonder eigen tradities zijn. Op 6 augustus vulden de wijnboeren een mand met de eerste rijpe druiven en brachten deze naar de kerk, waar een speciale zegen werd uitgesproken voor het succes van de wijngaarden. Ook werd op de eerste oogstdag een zegening gehouden in de wijngaard met een speciaal gebedenboek (Gebed bij de oogst van de wijngaard). In veel gebieden lieten ze zelfs een klein stukje van de wijngaard ongeoogst achter, als een teken van dank aan het Goddelijke.
Omdat de oogst een grote viering was en nog steeds is, konden momenten van rust en feest niet ontbreken. Elke middag, gedurende de hele oogstperiode, verzorgde de wijnboer eten, dat door alle deelnemers gezamenlijk werd genoten als een grote groep. Tijdens het eten en drinken werden de eerste schattingen gemaakt van de hoeveelheid en kwaliteit van de oogst. De afspraak voor het volgende feest werd gemaakt bij de wijnpers, met overvloedige hapjes en traktaties!
Van de wijngaard naar… de wijn
Van oudsher was de oogst een collectieve arbeid die gebaseerd was op wederzijdse hulp. De werkzaamheden moesten op tijd en zonder vertraging worden uitgevoerd, aangezien het herfstweer onvoorspelbaar is en een mogelijke regenbui de oogst kan vernietigen. Zo namen bij het ochtendgloren jong en oud, familie en vrienden, met plezier, liedjes en grappen hun posities in de wijngaard in. Alle taken waren van tevoren verdeeld: de jongere mensen en de vrouwen zorgden voor het knippen van de druiven, die ze zorgvuldig in de "oogstmanden" naast hen plaatsten. De sterkere mannen liepen regelmatig langs de rijen van de wijngaard, droegen de manden op hun rug en laadden ze op de ezels, vroeger, of op de landbouwvoertuigen.
De oogst werd naar de plek gebracht waar de wijnpers zich bevond. Daar nam een andere groep het persen van de druiven over. Door stevig te stampen of snel te stappen over de druiven werd het sap eruit geperst. De most stroomde langzaam uit speciale openingen aan de basis van de pers, werd verzameld en opgeslagen in grote houten vaten. Daar bleef hij ongeveer drie maanden, totdat hij "gefermenteerd" was en wijn werd.
De eerste proef van de wijn vond plaats op de dag van Sint Demetrios (26 oktober) of Sint Georgios de Dronkaard (3 november). Wanneer de wijnbereidingscyclus voltooid is, is er niets dat te vergelijken valt met de trots van de wijnboer op zijn eigen huisgemaakte wijn, die hem het hele jaar door zal vergezellen in verdriet en vreugde!
